ŁĄCZENIE POKARMÓW DLA LEPSZEGO TRAWIENIA

Potrawy wieloskładnikowe, choć cieszą nasze oko i podniebienie, niestety nie trawią się najlepiej. Zbyt duża ilość składników na raz źle się wchłania, zanieczyszcza krew, wpływa na problemy z koncentracją. Powstaje pytanie: dlaczego tak się dzieje?

Każdy rodzaj żywności potrzebuje odpowiednich enzymów, aby nastąpiło trawienie i całkowite wchłanianie pokarmów. Jeżeli w czasie jednego posiłku, jadamy pokarmy złożone z wielu składników, w czasie trawienia wytworzy się chaos.

Wydzielenie wszystkich niezbędnych enzymów potrzebnych do wieloskładnikowego posiłku jest bardzo trudne do wykonania przez trzustkę. Proces trawienia, co prawda, trwa nada jednak z udziałem bakterii powodujących fermentację. Objawami, które temu towarzyszą są bóle i obrzęki brzucha, wzdęcia, gazy jelitowe. Ponadto cały proces zamiast dostarczać organizmowi energię, pochłania jej bardzo dużo – stąd też uczucie senności po posiłku.

Gdy pokarmy zawierające białko trawione są w sposób właściwy, za pomocą odpowiednich enzymów, wówczas organizm otrzymuje odpowiednie aminokwasy. Aminokwasy te regenerują i utrzymują funkcje życiowe całego organizmu. Analogicznie prawidłowe trawienie skrobi poprzez odpowiednie enzymy dostarcza glukozę. Glukoza natomiast potrzebna jest do niemal wszystkich procesów metabolicznych zachodzących w organizmie człowieka.

W procesie trawienia bakteryjnego natomiast, organizm otrzymuje, oczywiście aminokwasy, ale jednocześnie powstają trujące produkty przemiany materii. Fermentacja* skrobi również skutkuje powstaniem substancji trujących (tj. kwasu octowego, kwasu mlekowego, alkoholi i dwutlenku węgla). Co jest istotne w tym procesie wzrasta ph krwi i organizm staje się bardziej podatny na różne infekcje i choroby.

Czasami połączenia produktów w potrawach, pomimo złego ich zestawienia, są bardzo dobrze tolerowane przez większość osób, ale nie przez wszystkich, niestety. Ważne, aby pamiętać, że w czasie choroby lub słabszej kondycji trzeba bardziej skoncentrować się na odpowiednim zestawianiu produktów w potrawach lub też spożywaniu ich rozdzielnie. W trakcie choroby lub przeziębienia, osobiście polecam dietę opartą tylko na warzywach. W tym czasie dobrze jest wyłączyć produkty mleczne, jaja, mięso a także zawierające gluten. Takie postępowanie znacznie skróci czas choroby.

Dietę rozdzielną często instynktownie stosują dzieci, jedzą – same ziemniaki, sam groszek, samą kaszę. U ludzi dorosłych instynktowne odżywianie nasila się właśnie w czasie choroby.

10 głównych zasad łączenia pokarmów:

• Im prostsze posiłki, tym lepsze trawienie.
• Wysokobiałkowe pokarmy (mięso) warto jest jadać na początku posiłku. Białko potrzebuje bardzo dużej ilości soków trawiennych, podczas gdy produkty węglowodanowe i inne potrzebują ich znacznie mniej.
• Słone pokarmy lepiej jest jeść przed pokarmami o innych smakach. Wydzielanie soków trawiennych jest pobudzane przez słone pokarmy. Warto po przejedzeniu zjeść coś słonego (np. kiszonego ogórka). Takie postępowanie, poprzez wydzielenie soków trawiennych, pomoże zlikwidować bóle brzucha wynikające z przejedzenia. W przypadku odbijania lub zgagi, słone pokarmy jedzone w małych ilościach również pomogą je złagodzić.
• Kolejną cenną uwagą jest to, aby w jednym posiłku jeść tylko jeden rodzaj skrobi. Każdy rodzaj skrobi wymaga innego środowiska trawiennego (np. kotlet z kaszy jaglanej nie będzie dobrym połączeniem z ryżem czy ziemniakami).
• Produkty skrobiowe, produkty białkowe oraz tłuszczowe najlepiej łączyć z zielonymi warzywami. Warzywa te, dzięki obecności dużej ilości przeciwutleniaczy i witamin wspomagają proces trawienia.
• Mleko nie powinno być łączone z innymi pokarmami, szczególnie z mięsem. W takim połączeniu mleko ma tendencję do ścinania się, co uniemożliwia jego poprawne strawienie. Produkty mleczne fermentowane (kefir, jogurt, maślanka) nie powodują tego typu problemów.
• Oleje i tłuszcze można łączyć z produktami skrobiowymi, ponieważ nie opóźniają trawienia węglowodanów złożonych (dobre połączenia to np.: ziemniaki z masłem lub śmietaną, chleb z masłem,).
• Tłuszcze trawią się lepiej w obecności produktów kwaśnych, do których należą min. cytryny, limonki, pomidory, kiwi, granat.
• Słodkie pokarmy oraz owoce należy spożywać osobno. Pokarmy te stwarzają duży problem trawienny przy łączeniu z innymi. Dzięki prostej budowie trawią się jako pierwsze oraz mają tendencję do monopolizowania wszystkich funkcji trawiennych. Dlatego też inne pokarmy, czekając na swoją kolejkę do trawienia, ulegają fermentacji.
• Picie soków owocowych pomiędzy posiłkami może zaburzyć trawienie, chyba że od posiłku minęły co najmniej 2 godziny.
• Warto też zwrócić uwagę na komponowanie pokarmów na talerzu. Pokarmy powinny być dopasowane kolorem, strukturą, konsystencją a także rozmiarem. Danie powinno ładnie wyglądać. Przygotowanie i sposób podania posiłku zmienia jego właściwości. Wówczas jemy mniej, a jesteśmy bardziej witalni.

Sztuka odpowiedniego łączenia pokarmów nie jest łatwa, ale warto zadać sobie ten trud dla polepszenia samopoczucia swojego i osób, które żywimy.

*) nie mylić fermentacji trawiennej z fermentacją korzystną, jaka zachodzi przy tworzeniu produktów kiszonych

Opracowano na podstawie: Paul Pitchford „Odżywianie dla zdrowia”, Giennadij Małachow „Dieta lecznicza i rozdzielna”.